Chọn trường Đại học: Cách ‘nhìn xa’ để có việc làm ngay sau khi tốt nghiệp

Làm gì để vừa tốt nghiệp đã lọt ngay vào “mắt xanh” của các nhà tuyển dụng là câu hỏi không riêng của tân cử nhân mà của cả các các sĩ tử mỗi mùa chọn trường cam go.

Nghịch lý: doanh nghiệp “đói” nhân sự, nhiều cử nhân vẫn thất nghiệp

Theo Bản tin cập nhật thị trường lao động Việt Nam quý I năm 2019, số người thất nghiệp có trình độ đại học trở lên là 124,5 nghìn người. Tuy đã giảm 11,32 nghìn người so với quý trước nhưng con số này cao hơn rất nhiều nhóm có trình độ cao đẳng (55,1 nghìn người), trung cấp (52,7 nghìn người).

Trái ngược với tình hình ảm đạm của các thống kê về lao động thất nghiệp, thị trường tuyển dụng vẫn sôi động từ ngày này qua tháng khác. Thậm chí, nhiều nhà tuyển dụng còn cho biết họ tìm “đỏ mắt” không ra ứng viên phù hợp, nhất là ở một số ngành mới như Kế toán, Quản trị dịch vụ Du lịch và lữ hành, Dữ liệu lớn (Big Data), Digital Marketing, Quản trị kinh doanh, Công nghệ thông tin…

Đây là một nghịch lý khó chấp nhận bởi theo lẽ thường, nhân sự có trình độ càng cao sẽ càng được coi trọng và tuyển dụng nhiều. Bên cạnh đó, với thời gian học dài hơn, chi phí đầu tư cho học tập lớn hơn, người lao động có trình độ cao cũng được kỳ vọng sẽ có mức thu nhập hấp dẫn hơn nhiều so với lao động trình độ thấp. Thế nhưng, thực tiễn đã chỉ ra một bức tranh hoàn toàn đối nghịch: càng lao động trình độ thấp, càng dễ được tuyển dụng.

Ba nguyên nhân chính được chỉ ra: Một là, giáo dục ở nhiều trường đại học còn nặng về lý thuyết, không gắn với nhu cầu thực tiễn của thị trường nên sinh viên sau khi tốt nghiệp vẫn phải “đào tạo lại” tại các doanh nghiệp như mọi lao động ở các trình độ khác; Hai là, sinh viên thiếu định hướng về công việc tương lai, chưa chủ động học tập, chỉ học để thi, học cho qua môn chứ không tư duy nghiêm túc về nghề nghiệp sau này; Ba là trình độ phát triển của nền kinh tế chưa cao, yêu cầu công việc vẫn chủ yếu ở mức độ “gia công”, chưa thể sử dụng hiệu quả lao động trình độ đại học.

Trong 3 nguyên nhân trên, nếu như nguyên nhân thứ ba là nguyên nhân khách quan, là tình hình chung của xã hội thì nguyên nhân thứ nhất và thứ hai, nếu có sự chủ động, người học hoàn toàn có thể tránh được.

Học trực tuyến – Chủ động để tiến xa trong tương lai

Hoài Nam, cựu ngành Công nghệ thông tin Đại học trực tuyến EHOU hiện đang làm việc tại Kyoto, Nhật Bản kể, ngày anh ra trường, lập tức nhận được thư mời làm việc của rất nhiều công ty trong đó có một số công ty bên Nhật. Thị trường trong nước thiếu nhân sự bao nhiêu thì thị trường nước ngoài khát nhân lực bấy nhiêu. Nhưng để được như vậy, Hoài Nam đã phải bỏ ra không ít nỗ lực: “Mình đã phải quyết đoán khi chọn học ở Đại học online EHOU để có thể vừa học chuyên môn vừa có thêm thời gian học thêm ngoại ngữ là Tiếng Anh và Tiếng Nhật nữa. Còn trong quá trình học đại học Mở hệ từ xa thì phải chăm chỉ và nỗ lực lắm. Học chuyên ngành học thêm cả 2 ngoại ngữ một lúc lại còn xin đi thực tập tại một công ty ngay từ năm thứ 2 không phải đơn giản chút nào. Nhưng sau khi ra trường được mời đi nước ngoài làm việc luôn, mình thấy rất xứng đáng.”

Hoài Nam cũng cho rằng việc chọn trường đại học và hình thức học đại học như thế nào vốn dĩ là việc không thể làm qua loa. Xem chương trình học của trường trên website, tìm hiểu tỉ lệ việc làm của các khoá trước, hỏi thăm các anh chị đi trước là những việc cậu đã bỏ công để làm. Sau khi nghiên cứu, mình đã mạnh dạn lựa chọn EHOU là trường đại học đi đầu về đào tạo trực tuyến tại Việt Nam hiện nay, và dĩ nhiên ngành mình chọn theo học là công nghệ thông tin. Mình nghĩ quan trọng là mình đã chọn đúng trường mà các nhà tuyển dụng ưng ý, chính là kiểu trường giúp sinh viên ra trường làm được tốt công việc mà doanh nghiệp cần.

Ngược lại với Hoài Nam, Dương Gia Minh tốt nghiệp loại giỏi hệ chính quy một trường đại học lớn nhưng cầm tấm bằng Kỹ sư Điện đã 1 năm rưỡi mà chưa tìm được việc làm. “Mình chưa qua được 2 tháng thử việc thì các nơi đã chủ động chấm dứt hợp đồng. Họ bảo là rất cần người làm được việc, chứ không cần bằng giỏi.” Minh kể hơi day dứt về quãng thời gian liên tục trượt thử việc. “Điều mình tiếc nhất là lẽ ra lúc chọn trường mình chịu chọn một trường cho mình thực hành nhiều hơn là chỉ nhấn mạnh vào học lí thuyết, có lẽ mình không phải chạy từ hợp đồng thử việc này sang hợp đồng thử việc khác như hiện giờ.

Cơ hội việc làm không hề thiếu nếu người trẻ đủ sáng suốt để tìm kiếm cho mình một môi trường học tập và rèn luyện phù hợp với nhu cầu của thị trường nhân sự. Quãng thời gian 4 năm tuy ngắn ngủi nhưng sẽ là những bước chạy đà quan trọng để các sĩ tử đang chọn trường hôm nay có thể tiến xa trong tương lai.